Пятница
29.03.2024
12:45
Форма входа
Поиск
Календарь
«  Сентябрь 2013  »
ПнВтСрЧтПтСбВс
      1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30
Архив записей
Наш опрос
Оцените мой сайт
Всего ответов: 4
Мини-чат
Қўшимча сайтлар
  • Ўз сайтингизни яратинг
  • BBC ўзбек хизмати
  • Озодлик радиоси
  • Насрулло Саййиднинг блоги
  • Инструкции для uCoz
  • Статистика

    Онлайн всего: 1
    Гостей: 1
    Пользователей: 0

    "Ҳамкорлик" жамғармаси

    Главная » 2013 » Сентябрь » 4 » Хулоса
    06:11
    Хулоса
    Инсон умрини оқар сувга қиёслашади. Хақиқатдан ҳам шундай. Мен ҳам ўз ҳаётим давомида кўп воқеа-ҳодисалар гувоҳи бўлдим. Бугун шу ўзим гувоҳ  бўлган ҳодисалардан айримларини кўпчилик билан бўлишмоқчиман, шунингдек ўзимнинг айрим фикрларимни кўпчилик билан ўртоқлашмоқчиман.

    Зеро менинг ушбу мақоламни ўқиб аксарият инсонлар керакли хулоса чикариб олишади деган умиддаман.

    Ҳануз ёдимда бувим раҳматлик айтиб берган воқеа-ҳодиса.

    Бувим ўзининг товуғи қўшнисининг молхонасига кириб тухум қўйишини  билсаларда анча вақтгача индамасдан, бу хакда қўшниларига айтмасдан юрибдилар. Сабаб "ён қўшнинг жон қўшнинг" - деган мақолга амал қилиб қўшнилари билан тортишиб қолишни истамаган эканлар.

      Бироқ кунларни бирида Ҳалима исмли набирасини қорни қаттиқ  оғриб, бетоб бўлиб қолганда бувим Ҳалимани табобат усулида даволашга қарор қилибдилар. Аммо бу даво учун тухум зарур экан. Бувимни бозордан тухум сотиб олишга имконияти бўлса-да, "балки сўраб кўрсам 1-2 дона тухум берар" - деб ўйлаб қўшнисини олдига чиқибди ва набираси касал бўлиб қолганини айтиб "мени товуғим сизни молхонангизга тухум қўймоқда, шунинг учун агар имкон бўлса 2 дона тухум бериб туринг"-деб илтимос қилибди. Лекин қўшни аёл барча нарсадан хабардор бўлса ҳам "узр, сиз адашмоқдасиз, сизни товуғингиз мени молхонамга умуман киргани йўқ"-деб жавоб берибди.

    Бувим уйларига қайтиб бўлган воқеани яқинларига айтган экан, тоғам бувимга "қўшни аёлни феълини яхши биламиз, қўйинг керак эмас, набирангиз тез орада оёқга туриб кетади"-деб яхши ният қилиб бувимни кўнгилларини кўтарибдилар. Тез орада тоғамни айтганлари инобат бўлиб  Ҳалима соғайиб кетибди.

    Кейинчалик бу воқеа унитилибди.

    Орадан бир қанча муддат вақт ўтиб бувим ўша қўшни аёлнинг бетоб бўлиб ётгани ҳақида эшитибдилар ва  ўтган ишга саловат қабилида йўл тутиб, "нима бўлса ҳам, ким бўлса ҳам кўздек қўшним"-дея ҳол-аҳвол сўраш учун қўшни аёлникига кирибдилар.

    Қўшни аёл уйида, яқинлари қуршовида ва кўзи юмуқ  ҳолда бемадор бўлиб ётган экан. "Келинг"-деган сўзни аранг ва паст овозда айтгани учун бувимга зўрға эшитилибди. Бувим беморнинг олдига яқинлашиши билан бемор аёл "қўшни мен сизни фарзандларингизни ризқини еганим йўқ"-деб уч бора айтибди. Бувим эса "қўйинг шу гапни, мен сиздан минг бора розиман, сиз ҳам мендан рози бўлинг"-деб айтишлари билан-оқ  қўшни аёлни жони узилибди.

    Бувим бу бўлиб ўтган воқеани кейинчалик бизларга айтиб берар эканлар, "болаларим мен ҳақиқатдан ҳам ўша қўшнимдан розиман. Лекин сабоқ  олингларки бировни ризқини ейиш ўзга инсонга асло қалб хотиржамлигини тақдим этмайди. Бева-бечораларнинг ризқини ейиш ҳамиша хунук оқибатларга олиб келади"-деб бизларга уқтирар эдилар.

    Мен бувимнинг ушбу гапларини исботини кейинчалик ўз хаётим давомида ҳам кўрдим.  Кўрдимки ҳақиқатдан ҳам бошқа инсоннинг ризқу-насибасини ўғирлик йўли билан ўзлаштриб олиш жуда хунук оқибатларга олиб келар экан.

    Ўз кўзларим билан кўрган яна бир шунақа воқеани кўпчилик эьтиборига ҳавола этишдан олдин мавзуни олисдан бошлашим керак.

    Мен ҳам бир вақтлар беҳисоб орзулар тузардим. Яхши кунларимни қандай тарзда нишонлашни хаёлан режалаштирар эдим. Йиллар бир-бирини қувиб ўтиб борар экан мен бир неча фарзнадларнинг онаси бўлдим. Кўз очиб юмгунча эса фарзандларим ҳам улғайиб қолишди. Бироқ  тўнғич фарзандим, Улуғбегим қамалган куни менинг орзуларимдан бири армонга айланди.

    Кейинчалик ўғлим озод этилган бўлсада, туҳмат ва бўҳтонлар билан ўғлимни қайта қамашди. Бу ҳолат менга жуда қаттиқ  тасир қилган ва мен жуда қийин аҳволда қолган эдим. 2005-йил менга дугонам телефон қилиб "ўртоқжон, мени ўғлим Анвар шу ерга, Сангородга келибди. У билан яна бир-икки болалар бор экан ва ҳаммалари Қоровулбозор зонасидан келишибди. Имкон топиб боргин, ўғлингни суриштиргин. Балки улардан биронтаси сени ўғлинг ҳақида билар"-деб қолди. 

    Мен тезда Сангородга йўл олдим ва бориб маҳбуслар учун озиқ-овқат қабул қиладиган бўлимнинг эшигини очиб ичкарига кирдим. Бироқ  мендан биров "нега келдинг"-деб сўрамади ҳам. Ҳаммани ўз дарди ўзига етарли эканлиги яққол кўриниб турар эди. Мен нима қилишни билмас эдим ва лекин ўтаётган ҳар бир минут вақтдан унумли фойдаланишим кераклигини ҳис этар эдим.  Ўғлини кўриш учун келган бир аёлга "Сиздан илтимос, менга ёрдам беринг, яъни ўғлингизни кўрсангиз менинг ўғлим ҳақида ҳам сўраб кўринг. Исми Улуғбек, у ҳам Қоровулбозор зонасида бўлган, сизни ўғлингиз таниса керак"-дедим. Аёл рози бўлмади. Мен эса такроран у аёлга ялиндим, лекин у аёл менга "Мени қўлимдан бунақа иш келмайди"-деди совуққина қилиб.

    Мен эса хомуш булиб ўйланиб турган эдим, бошқа бир аёл мажолсизланиб, деворга суяниб йиғлай бошлади. Мен эса беихтиёр "қалби яраларга тўлиб кетган оналар неқадар кўп?"-деб ўйладим ва секин бориб у аёлни елкасига қўлимни қўйиб тасалли беришга киришдим. "Сизга Худо сабр берсин, бошга тушганини кўз кўрмасдан бошқа иложи йўқ  экан"-дедим. Аёл сал ўзини босиб олганидан кейин секин "бирор яқин инсонингиз вафот этдими?"- деб сўрадим.

    Ҳалиги онаизор эса секингина, паст овозда менга қалбини очиб гапира бошлади: -Менинг Ҳасан ва Ҳусан ўғилларим шу ерда. Иккаласи ҳам ўпка касалига чалинишган. Бироқ Хасанимнинг аҳволи айниқса оғир ва кўпроқ  хавотирли. Амнистия берилган бўлсада жавоб беришмаяпти. Мен бош шифокор билан суҳбатлашдим, шифокор менга "Ҳасан ўғлингизни яна 1 ҳафта умри қолган. 1 ҳафтадан кейин сизни ўғлингизни умри тугаган бўлади, лекин сиз 200 доллар олиб келиб берсангиз мен ҳужжатларни тўғирлаб бераман. Сиз ўғлингизни чиқариб оласиз"-деб айтди.

    Аёл шу гапни айтиб туриб яна йиғлаб юборди. "Мени ўғлимни бир ҳафта умрини 200 доллар пулга тенглаштришмоқда, бу қандай бедодлик"-дея йиғлар эди ҳалиги аёл.

    Сўнг у менга кўзлари тўла ёш билан боқиб яна сўзида давом этди: -Хўжайним узоқ вақт давом этган касалликдан кейин оламдан ўтган. Бир катта қизим бор, у оилалик ва гоҳ-гоҳида келиб ҳолимдан хабар  олиб туради. Мен бир ўзим ёлғиз яшайман. Уйимни сотиб 200 доллар пулни мана шу шифокорга беришга розиман, бироқ  ўғлимни қамоқдан чиқариб олганимдан кейин ҳам 1 ҳафтадан сўнг бандаликни бажо келтирар экан.

    Иккинчи ўғлимни ҳам ахволи у қадар яхши эмас. Уларни умрлари қисқа колгани аниқ бўлиб колди.  Менда эса ўғилларимни жаноза маракасини ўтказиш учун ҳам маблағ  йўқ.

    Қариндошларим фақатгина вақти-вақти билан ҳол-аҳвол сўраб туришади, бироқ ёрдам беришни исташмайди. Бир вақтлар мен яхши лавозимларда ишлаганимда, қўлимда пул бўлганида уларни уйининг тўри меники эди. Бугун эса ўз уйларини тўридан эмас, остонасидан ҳам жой беришмайди. Бугунги кунга келиб улар ҳақда ҳатто гапиришни ҳам истамайман.

    Аёлнинг гапи жойга келиб узилиб қолди, уни диққати очилган эшик томонга қаратилган эди. Яъни маҳбусларга озиқ-овқат қабул қилувчи бўлимнинг эшиги очилиб, ичкаридан шу ерда ишловчи ходима чиқиб кетди. Менга дардини айтиб сал бўлса-да енгил тортган аёл эса ўша эшик тарафга қараб, афсус тўла оҳангда давом этди:

     -Мен ҳам бир вақтлар худди шундай жойда ишлардим ва жазо муддатини ўтаётган маҳбусларга уларнинг яқинлари олиб келадиган егуликларнинг тенг яримига шерик эдим. Улар учун олиб келинадиган озиқ-овқатларни уйимга таширдим, болаларимга берар эдим ва яна ортиб қоларди. Мен эса ортиб қолган озиқ-овқатни қўшниларимга арзон нархда сотардим. Хуллас оиламнинг эҳтиёжи тўлиқ  таъминланарди, ойлик маошим эса тўлиғича ёнимга қолар эди. Энди шу кунларда тушундимки мен хато қилган эканман, менинг кўзларим кўр бўлган экан. Мана оқибат - бугунги кунда мен ҳам ўз фарзандларим учун зонага овқат ташимоқдаман.

    Мендан норози бўлганлар кам эдими ўша вақтлар? Ўша вақтларда бировларнинг насибасига ўғриларча шерик бўлиш, бировни ризқини ўғирлаб ейиш мени шундай мусибатларга дучор қилди - деди ва ҳўнграб йиғлаб  юборди.

    Энди, бошим деворга урилиб кўзларим очилганидан сўнг зор йиғлайман, бироқ  фойдасиз. Менинг юмуқ  кўзларим энди очилди, аммо кеч - деб ўксиб-ўксиб йиғлар эди у аёл.

    Мен сабр қилиб турдим, зеро тасалли беришим уни овутиб, тинчлантира олмаслигим  муқаррар эди. Бир оздан сўнг аёл йиғлашдан тўхтаб, ўзини қўлга олганидан кейин мен ундан "Сизни ким шу ишга тайинлаган эди"-деб сўрадим.

    Қўлрўмолчасига кўз ёшларини артаётган аёл сўзида давом этди: - Бизлар илгари қайнотамдан қолган уч хоналик зах ва қоронғу уйда яшардик. Кунларни бирида эски қадрдон дугонамни учратиб қолдим. Жуда бир-биримизни соғинган эканмиз, суҳбатимиз узоқ  чўзилди. Суҳбат якунида эса дугонам менга "Насиба, сиз қамоқхонада ишлашга розимисиз?"- деди. Мен "қамоқхона" сўзини эшитиб, дарҳол рад этдим. Бироқ дугонам босиқлик билан "Ўйлаб кўринг смена билан ишлайсиз ва асосан озиқ-овқат қабул қилиш билан шуғулланасиз. Ойликдан ташқари тушуми ҳам бор"-деди. Мен ўйланиб туриб рози бўлдим.

    Янги ишимга жуда тез кўникдим, кўплаб  танишлар ортирдим ва қисқа ватда мени иктисодий аҳволим ҳайратланарли даражада ўзгарди. Қайнотамдан қолган уч хоналик уйни сотиб уч қаватли янги уй ва бир машина сотиб олдим. Камчилигим ва етишмовчилигим йўқ эди асло. Лекин қувончим узоқга чўзилмади ва кутилмаганда ўғилларим қамалиб кетишди. Мен эса ишимдан айирилдим. Кўриб турганингиздек бугунги кунга келиб менинг ўзим қамоқхонадаги фарзандларимга егулик ташимоқдаман.  Мени қачонлардир "касалхонадаги беморларга ва қамоқхонадаги маҳбусларга келган овқатларга, бировларнинг насибасига кўз олайтириш жуда ёмон"- деб эшитган эдим, билардим бу ҳақда. Бироқ  нафсим мени кўзларимни  кўр қилиб қўйган экан. Шундай дер экан, унинг кўзларига яна ёш қуйилди ва давом этди: - Ҳозир мана шу ерда менинг вазифамда ишлаётган қамоқхона ходимларига ҳам шуни тушунтирмоқчиман, ўз тақдиримни айтиб бермоқчиман.  Чунки билишсинки улар вақти-соати келиб айнан менинг ҳолимга тушушлари аниқ.

    Мен кўринишидан ва изтробли гапларидан жуда афсусда эканлиги сезилиб турган бу аёлга имкон қадар тасалли беришга ҳаракат қилдим. Шунда аёл менга юзланиб сўради: - Опажон сиз мендан катта экансиз, агар билсангиз айтинг. Мен нима қилсам Худо менинг қилмишларимдан кечар экан? Нима қилсам бу каби улкан гуноҳларим ювилар экан?

    Унинг бу саволларига жавоб беришим мушкул эмасди. "Сиз энг авваломбор хатоларингизни англаб олишингиз керак. Англаб олишингиз керакки сизни қилган қилмишларингизга, сизни гуноҳларингизга  бугун ўзингиз эмас, балки фарзандларингиз жавоб беришмоқда. Воқейликни тўлиқ  англаб олганиздан кейин эса нима қилиш кераклигини сиз мендан-да яхшироқ  биласиз"-деб жавоб бердим.

    Тўғри, менинг жавобим совуққина бўлди. Бироқ  мен ҳозирги кунга қадар ўшанда ҳақиқатни айтган эдим деб ҳисоблайман. Ҳақиқатни айтишни истамаган тақдиримда ҳам ўзимни мажбурлаб бу аёлга илиқ  сўзлар айтолмасдим.

    Насиба исмли бу аёл билан хайрлашиб ортимга қайтар эканман, хаёлимдан "Бир неча юз одамнинг насибасига кўз олайтриб, уларнинг нонларини туя қилган бу аёлнинг аҳволи шу бўлса, бир неча миллионлаб одамларнинг ризқини ўғирлаб, бутун бошли миллатнинг нонини туя қилаётган  Ислом Каримовнинг аҳволи не кечар экан"-деган фикр ўтди.

    Барча ўқувчиларга ҳурмат билан Башорат Эшова. 
    Манба : zamondosh.com
    Просмотров: 628 | Добавил: hamkorlik | Рейтинг: 0.0/0
    Всего комментариев: 0
    Имя *:
    Email *:
    Код *: